Niedoczynność tarczycy jest wywołana niedoborem hormonów tarczycy (T3 i T4). Spowalnia procesy metaboliczne. Często występuje z chorobą Hashimoto. Samą niedoczynność dzielimy na pierwotną i wtórną oraz wrodzoną i nabytą.
Niedoczynność pierwotna jest wtedy gdy przyczyną niedoboru hormonów tarczycy jest uszkodzenie gruczołu.
Niedoczynność wtórna jest wtedy gdy występuje niedobór tyreotropiny przysadkowej (TSH).
Niedoczynność wrodzona jest z reguły pierwotną i jest spowodowana zaburzeniami rozwoju gruczołu podczas ciąży.
Niedoczynność nabyta występuje w wyniku autoagresji.
Istnieje subkliniczna niedoczynność tarczycy, która cechuje się wysokim TSH, natomiast FT3 i FT4 jest w normie. Choroba przebiega bezobjawowo.
Hashimoto jest autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy (całego układu autoimmunologicznego tak właściwie). Znaczy to, że układ odpornościowy atakuje własną tarczycę tworząc limfocytowe stany zapalne. Może atakować inne organy. Zmiany te są przewlekłe i nieodwracalne. Przyczyna powstania Hashimoto w organizmie nie jest znana ale powszechnie uważa się, że tę chorobę wyzwala stres. W związku z tym, że jest to choroba z grupy auto to jest szansa, że pacjent zachowuje na kolejną chorobę z tej grupy. Należy pamiętać, że leczenie Hashi nie sprawi, że nie zachorujemy na kolejną chorobę. Niedoczynność tarczycy może ale nie musi wynikać z Hashimoto w związku z tym można mieć osobno te choroby albo razem. Konsekwencją Hashimoto jest nowotwór tkanki łącznej (chłoniak).
Przyczyny niedoczynności tarczycy:
- Choroba Hahsimoto (autoimmunologiczne zapalenie tarczycy),
- Niedobór jodu,
- Wycięcie tarczycy,
- Guz przysadki mózgowej,
- Po leczeniu jodem promieniotwórczym,
- Niedoczynność polekowa (zbyt mała dawka hormonu - występuje u osób chorujących na nadczynność),
- Poporodowe zapalenie tarczycy,
- Nowotwór,
Objawy mogą występować bardzo nasilone, mogą się mieszać z objawami innych chorób, mogą w ogóle nie występować albo być bardzo subtelne. Samo Hahsimoto nie ma objawów. Dopiero przy niedoczynności można poczuć, że coś się dzieje.
- Zwiększenie masy ciała,
- Zaparcia,
- Sucha skóra,
- Osłabienie,
- Wypadające włosy,
- Senność,
- Zaburzenia pamięci,
- Stany depresyjne,
- Uczucie ciągłego zimna,
- Zatrzymanie wody w organizmie,
- Obfita miesiączka,
- Podwyższone LDL,
Diagnoza. Przed wizytą u endokrynologa należy wykonać pełen pakiet tarczycowy:
- Usg tarczycy,
- TSH,
- FT3,
- FT4,
- anty-TPO,
- anty-TG,
W przypadku samej niedoczynności TSH będzie wysokie, FT3 i FT4 będą poniżej/nisko normy. Na usg może pokazać się wole, a aTPO i aTG nie będą przekraczać normy.
W przypadku Hashimoto TSH, FT3, FT4 jak wyżej. W usg stwierdza się hipoechogeniczny miąższ, guzki, stany zapalne, pomniejszającą się tarczycę. Czasami tarczyca jest powiększona ale nie jest to trwałe. aTPO będzie podwyższone. Są przypadki gdy przeciwciała są niskie ale jest to stan początkowy lub końcowy choroby (tarczyca uległa zniszczeniu).
Leczenie:
- Farmakologiczne (leki pobudzające pracę tarczycy),
- Chirurgicznie (usunięcie tarczycy),
Niestety nie da się wyleczyć tych chorób. Leczy się tylko niedoczynność/nadczynność tarczycy. Niektóre kobiety (bo to one głównie one chorują) stosują protokół autoimmunologiczny w celu zahamowania stanu zapalnego.
